استایرن مونومر

معرفی استایرن :

استايرن كه نام‌هاي ديگر آن، فنيل اتيلن (Phenylethylene)، وينيل بنزن (Vinylbenzen)، استيرول (Styrol) و سينامن (Cinnamene) و فرمول شيميايي آن C6H5-CH=CH2 مي­‌باشد، يكي از مهمترين آروماتيك هاي اشباع نشده در صنعت به شمار مي­‌رود. اين ماده به مقدار كم در بعضي از گياهان و مواد غذايي از جمله دارچين، دانه هاي قهوه و بادام زميني موجود بوده و منبع طبيعي ديگر آن قطران ذغال سنگ مي­‌باشد. روش صنعتي توليد اين ماده، هيدروژناسيون اتيل بنزن مي‌باشد. استايرن، مايع و به آساني قاب حمل مي­‌باشد. فعاليت گروه وينيلي در آن، باعث شده كه به راحتي تحت فرآيندهاي پليمريزاسيون و كوپليمريزاسيون قرار بگيرد

خصوصيات فيزيكي

استايرن مايع بي رنگ با بويي مشخص و شيرين مي­‌باشد. فشار بخار استايرن كه پارامتر مهمي‌در طراحي تجهيزات تقطير آن مي­‌باشد. استايرن با اغلب حلال ها آلي و با هر نسبتي قابل امتزاج است. اين ماده، حلال خوبي براي لاستيك سنتزي، پلي استايرن و ساير پليمرهاي غير شبكه اي سنگين مي­‌باشد. اين ماده در تـركيبات چنـد عاملي هيدروكسيد از جمله مونومرهاي گليكول و دي گليكول، به مقدار كمي‌حل مي‌شود و حلاليت آن نيز در آب كم مي­‌باشد. آزئوتروپ آن در دماي 8/94 درجه سانتی گراد شامل 66% وزني استايرن و 34% وزني آب مي­‌باشد.

 خواص فيزيكي استايرن

خصوصیات شیمیایی :

مهمترين واكنش استايرن، پليمريزاسيون و كوپليمريزاسيون آن مي‌باشد كه منجر به توليد پلي‌استايرن و كوپليمرهايي از جمله لاستيك استايرن بوتادين (SBR) مي‌شود. اكسيداسيون استايرن در هوا، از اهميت ويژه اي برخوردار است اين واكنش كه از نوع راديكالي مي‌باشد منجر به توليد پراكسيدهايي با جرم مولكولي بالا مي‌­شود.

واكنش هاي متعددي بين استايرن و تركيبات گوگرد و نيتروژن انجام مي‌شود. به عنوان مثال استايرن با سولفور دي اكسيد، سولفور مونو كلرايد، سديم و يا آمونيم دي تيونيت (dithiontie)، آنيلين، آمين ها، مركاپتانها و ديازومتان (diazomethane) و سديم هيدرازيد (sodium hydrazide) واكنش داده و باند دوگانه C=C آن گسسته مي‌شود. گرما دادن به استايرن در حضور گوگرد در دماي بالا منجر به توليد هيدروژن سولفيد، استايرن سولـفيد و دي فنيـل تيوفن ها (Diphenyl thiophene) مي‌شود.

کاربرد استایرن مونومر :

استایرن سنتتیک ماده اولیه مهمی در صنعت است زیرا یک ترکیب شیمیایی اولیه برای ایجاد بسیاری از پلاستیک های همه کاره و لاستیک های مصنوعی با ویژگیهای  مفید از جمله قدرت ، دوام ، راحتی ، وزن سبک ، ایمنی و بهره وری انرژی است. مونومر استایرن به طور معمول به پلت تبدیل شده و یا پلیمری می شود که می تواند گرم شود ، ذوب شود و به صورت قطعات پلاستیکی درآید.تقریباً همه افراد هر روز به نوعی با محصولات پایه استایرن مواجه می شوند. مواد ساخته شده با استایرن را می توان در بسیاری از موارد آشنا از جمله ظروف غذا و نوشیدنی ، بسته بندی ها ، لاستیک ها ، عایق های ساختمان ، پشتی فرشی ، رایانه ها و کامپوزیت های فایبرگلاس تقویت شده مانند بدنه قایق ، تخته های موج دار و میزهای آشپزخانه یافت.بیشتر منومراستایرن در تولید پلی استایرن برای مواردی مانند وسایل پزشکی ، لوازم خانگی ، لیوان های نوشیدنی ، ظروف غذا و آسترهای درب یخچال استفاده می شود.

استاندارد های محصول :

استانداردهای لازم برای تولید محصول، استایرن منومر در جدول زیر ارائه شده است.

استانداردهای استایرن مونومر

ملاحظات زیست محیطی و ایمنی

استایرن به مقدار بسیار کمی سمی است، این ماده مشکوک به سرطان زایی است و سبب تحریک سیستم تنفسی و چشم می‌گردد. اگر فرد به مدت بسیار در تماس با حجم قابل توجهی از استایرن قرار گیرد، ممکن است اثرات سیستماتیک در وی بروز نماید. L.V آنPPM ۱۰۰ بوده و بکارگیری عینک نگهبان و ماسک تنفسی رهنمود می‌شود.

تماس با چشم

پاشش فرم مايع اين ماده، سبب تحريکات چشمى متوسط تا شديدى می‌شود. در افراد داوطلب تحريکات چشمى در تماس با غلظت‌هاى بالاى بخار اين ماده اتفاق می‌افتد.  

 تماس با پوست

اطلاعاتى در ارتباط با انسان‌ها در دسترس نیست. در مطالعه بر روى حيوانات مشخص شده است که فرم مايع اين ماده سبب تحريکات معتدل تا شديد پوستى مس‌شود.

بلعيدن و خوردن

اطلاعاتى در ارتباط با انسان‌ها در دسترس نیست. در مطالعات حيوانى مشخص شده است که اين ماده از راه خوراکى سمى است. بلعيدن اين ماده سبب کاهش کارآيى سيستم اعصاب مرکزى و تاثيراتى مشابه حالت استنشاقى اين ماده، می‌شود.

تنفس

تحريکات سيستم تنفسى اولين و شايع‌ترين اثر اين ماده است. غلظت‌هاى بالاى اين ماده سبب کاهش کارايى سيستم اعصاب مرکزى شده که نشانه هاى آن عبارتند از: خواب آلودگى، سردرد، پريشانى، فقدان هماهنگى بدن و بيهوشى. در ارتباط با مرگ توسط استنشاق اين ماده هيچ گزارشى داده نشده است که اين می‌تواند به علت خاصيت فراريت پايين استايرن باشد.

حريق و خطر آتش‌گیری و انفجار

مايع قابل اشتعال است، بخارات اين ماده در دماهاى بيشتراز ٣١ درجه سانتيگراد می‌تواند با هواى محيط مخلوط قابل انفجارى تشکيل دهد. فرم مايع اين ماده روى آب شناور است و می‌تواند سبب گسترش آتش شود. درطول حريق ممکن است گازهاى محرک و سمى توليد نمايد.