گلیسیرین(گلیسرول)

معرفی محصول گلیسیرین :

گلیسیرین جزء الکلهای سه عاملی می باشد. این ماده به صورت مایعی بی رنگ و بی بو است که در آب و الکلها حل می شود. گلیسیرین در دمای اتاق ویسکوزیته بالایی دارد. قابلیت اشتعال دارد و برای حمل و نقل آن از تانکهای فولادی و یا ضد زنگ و آلومینیومی استفاده می شود. گلیسیرین حلالی خوب برای بسیاری از مواد آلی و غیر آلی است. تاکنون حدود 1500 مورد استفاده برای آن شناسایی شده است که نشان دهنده وسعت دامنه کاربرد آن می باشد.

بر اساس استاندارد اروپایی در زمینه ایمنی حمل و نقل و نگهداری توصیه می شود در صورت تماس این محصول با چشم به سرعت با مقدار زیادی آب شسته شود. تماس با گلیسیرین باعث حساسیت و تحریک چشم و پوست می گردد. در جدول زیر خواص گلیسیرین مشاهده می شود.

خواص فیزیکی گلیسیرین

گلیسیرین به دو صورت خام و تصفیه شده تولید می گردد ولی نوع خام آن که گلیسیرین طبیعی است مصرف چندانی ندارد. خلوص گلیسیرین خام 80 – 90 درصد و خلوص گلیسیرین تصفیه شده 95 – 99.5 درصد می باشد که خلوص بالای آن متقاضی بیشتری دارد.

کاربرد های گلیسیرین :

گلیسیرین حلالی خوب برای بسیاری از جامدات آلی و غیر آلی محسوب می شود. این ماده عموما در صنایع دارویی ، بهداشتی ، تولید مواد غذایی و آشامیدنی و تنباکو ، تولید پلی اتر پلی ال، رزینهای آلکیدی، مواد منفجره مصرف می شود. بیشترین میزان مصرف این ماده در صنایع بهداشتی و آرایشی و نیز صنایع غذایی و نوشیدنی است.

--توليد محصولات آرايشي و بهداشتي:

از گليسيرين در توليد محصولات آرايشي و بهداشتي مانند لوسيون ها و کرم هاي حفاظت و زيبايي پوست (ويژه بزرگسالان و کودکان)، مواد حفاظت کننده و تقويت کننده مو و صابون هاي آرايشي استفاده مي شود. از ميان سه گروه یاد شده ، کرمهاي حفاظت پوست به ميزان بيشتري گليسيرين مصرف مي نمايد. در کرم هاي پوست ، گليسيرين به عنوان عامل نگهدارنده رطوبت ، حلال و روان کننده به کار برده مي شود. در تولید صابون آرایشی به ویژه صابون گلیسیرینه، گلیسیرین به میزان کم مصرف می گردد و باعث ایجاد بوی خوشایند و افزایش خواص مرطوب کنندگی پوست می شود. مصرف گلیسیرین در صنایع آرایشی و بهداشتی به علت افزایش مصرف جهانی این محصول رشد صعودی دارد. از گليسيرين در توليد خميردندان و دهان شویه نيز استفاده مي گردد.

--محصولات غذايي و دارويي:

گليسيرين در توليد داروها به ويژه در ساخت شربت هاي مسکن سينه کاربرد دارد. بازار مصرف گليسيرين در زمينه داروها بسيار محدود و خاص است.در اين بخش گليسيرين سنتزي با درصد خلوص بالا کاربرد بيشتري دارد. گليسيرين به عنوان حلال در فرمول برخي از رنگها و اسانس هاي خوراکي مصرف مي گردد. در اين نوع مصارف ، گليسيرين مي تواند جايگزين سوربيتول و يا پروپيلن گلايکول گردد.

--تنباکو و سيگار:

گليسيرين را در تنباکو و سيگار به علت رطوبت محصول نهايي استفاده کرده تا از شکنندگي سيگار جلوگيري شود. در توليد فيلتر سيگار ، ترکيب تري استات گليسيرين به عنوان نرم کننده استفاده مي شود.

--پلي اتر پلي ال:

در فرآيند توليد پلي اتر پلي ال بر پايه پروپيلن اکسايد ، گليسيرين نيز مصرف مي گردد. اين مواد در توليد اسفنج نرم و سخت پلي اورتان کاربرد دارند.

--رزين آلکيد:

در توليد رزين هاي آلکيد از دو نوع الکل  مانند گليسيرين و پنتا اريتريتول مي توان استفاده کرد. انواع رزین های آلکید در تولید رنگهای ساختمانی و صنعتی و پوشش های حفاظتی یا تزئینی مصرف می گردد.

--مواد منفجره:

تري نيترو گليسيرين يکي از مواد منفجره توليد شده از گليسيرين شناخته مي شود. اين ماده در توليد ديناميت هاي ژلاتيني کاربرد دارند.

--ساير مصارف:

از گليسيرين در توليد کاغذ به عنوان نرم کننده و مرطوب کننده استفاده مي نمايند. همچنين از آن در توليد غذاي حيوانات اهلي و در فرمولاسيون ساخت آهار نخ در صنايع نساجي استفاده مي شود.

محصولات جایگزین :

در زمینه تولید دارو و لوازم آرایشی و بهداشتی ، گلیسیرین به عنوان یک ماده نگهدارنده رطوبت و نرم کننده کاربرد دارد و با سوربیتول قابل مقایسه است. مزیت آن نسبت به سوربیتول مزه بهتر و حلالیت بالاتر آن است. در تولید پاک کننده ها گلیسیرین با پلی اتیلن گلایکول قابل مقایسه است. در زمینه تولید رزین های آلکیدی نیز گلیسیرین با پنتا اریتریتول رقابت می کند. ولی به علت پایین بودن قیمت گلیسیرین مصرف این ماده ترجیح داده می شود. در صنعت سیگار سازی نیز پروپیلن گلایکول و سوربیتول به عنوان دو رقیب برای گلیسیرین محسوب می شوند.